Ireland là một trong những quốc gia có điều kiện sống tốt nhất thế giới khi nước này xếp thứ 5 toàn cầu về chỉ số phát triển con người. Đất nước Ireland ngày nay nổi tiếng với phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp, nền văn hóa lâu đời, nền giáo dục danh tiếng bậc nhất thế giới và là nơi khai sinh của nhiều nhà văn, nghệ sĩ lớn trên thế giới.

1. Ireland – đất nước có địa hình lòng chảo

Ireland nhìn từ Carrowkeel

Ireland là đảo quốc nằm ở phía tây bắc châu Âu, nằm về phía Tây và tách khỏi nước Anh bởi eo biển Bắc, biển Ireland và eo biển Saint-George. 

Dân số Ireland chỉ có khoảng 4 triệu người phân bố trên diện tích 70,280 km2.  Lãnh thổ chiếm khoảng 4/5 diện tích đảo cùng tên,  địa hình tương đối bằng phẳng theo hình lòng chảo. Dải bờ biển phía Tây gập ghềnh, hầu như lồi lõm khắp nơi và có các vịnh sâu. Bờ biển phía Đông tương đối bằng phẳng, phía Nam có những vũng, vịnh nhỏ.

Người Ireland sử dụng 2 ngôn ngữ chính là tiếng Ailen Gaclic và tiếng Anh. Họ ăn mừng ngày Quốc khánh  vào ngày 06/12 (1921). Đa số người dân theo Đạo Cơ đốc giáo và mua bán bằng đồng Euromap ailen.

Do ảnh hưởng dòng hải lưu Gulf Stream, nên tại Ireland có nhiều gió mạnh thổi theo hướng Tây nam và nhiệt độ toàn quốc không chênh lệch nhau quá nhiều. Tháng lạnh nhất là tháng Giêng và tháng hai, khi nhiệt độ có thể giảm xuống 4-7độ C. Tháng ấm nhất là 7 và 8, nhiệt độ ở khoảng 14-16 độ C.

2. Tổng thống Ireland có quyền bổ nhiệm Thủ tướng

Thủ đô Dublin rực rỡ ánh đèn trong đêm

Tại Ireland, Tổng thống sẽ được người dân bầu trực tiếp,  phải từ 35 trở lên. Một nhiệm kỳ Tổng thống ở Ireland thường dài hơn so với nhiệm kỳ Tổng thống ở nhiều nước trên thế giới - 7 năm và chỉ được bầu lại một lần. 

Tổng thống Ireland cũng là Nguyên thủ quốc gia, Tổng tư lệnh các lực lượng quốc phòng, có quyền bổ nhiệm Thủ tướng, bổ nhiệm và mãn nhiệm thành viên Chính phủ (qua đề nghị của Quốc hội). 

Từ năm 1937 đến nay, Ireland có 7 Tổng thống, 3 người đã cầm quyền 2 nhiệm kỳ liền. Tổng thống hiện nay là Bà Mary Mcaleese, nhậm chức từ tháng 11 năm 1997, tái đắc cử năm 2004.

Hiến pháp quy định thành viên Chính phủ không ít hơn 7 và không nhiều hơn 15 Bộ trưởng. Thủ tướng, Phó Thủ tướng và Bộ trưởng Tài chính phải là thành viên Quốc hội, các thành viên khác có thể là nghị sỹ trong Hạ viện hay Thượng viện và không nhiều hơn 2 thành viên thuộc Thượng viện. 

Michael D Higgins - Tổng thống thứ 9 của Ireland vừa đắc cử sau cuộc bỏ phiếu hôm 19/10/2011. Ông Higgins từng giữ chức Bộ trưởng Văn hóa Ireland, Chủ tịch Công đảng, một nhà thơ, một nhà hoạt động nhân quyền

Thủ tướng do Tổng thống bổ nhiệm theo đề nghị của Hạ viện, và có thể bị buộc từ chức nếu không được đa số ủng hộ của Hạ viện. Bộ trưởng có thể đứng đầu hơn một Bộ. Chính phủ hiện này là liên minh hai đảng: Đảng Fine Gael (Đảng của Thủ tướng Enda Kenny) và Công đảng.

Quốc hội (Oireachtas) được chia làm 2 Viện: Thượng viện và Hạ viện.

Thượng viện (Seanad Eireann) gồm có 60 thượng nghị sỹ trong đó 11 do Thủ tướng đề cử, 43 bầu từ 5 Ban chuyên trách (văn hoá; giáo dục; nông nghiệp; lao động, công nghiệp và thương mại; hành chính), còn 6 thượng nghị sỹ do các trường đại học bầu (3 trường đại học quốc gia Ireland và Đại học Dublin). 

Thượng viện có ít quyền lực, chỉ có thể lùi thời gian thông qua các luật chứ không thể phủ quyết các dự luật. Tỷ lệ số thượng nghị sỹ phản ánh tỷ lệ thắng cử của các đảng tại bầu cử Hạ viện.

Hạ viện (Dail Eireann) có 166 hạ nghị sĩ, được bầu từ 41 đơn vị bầu cử (12 đơn vị bầu 3, 15 đơn vị bầu 4, 14 đơn vị bầu 5 nghị sỹ), mỗi nghị sỹ đại diện cho 30 nghìn dân hay không quá 1 nghị sỹ cho 20 nghìn dân, nhiệm kỳ 5 năm. Hạ viện là cơ quan lập pháp chủ yếu, bầu Thủ tướng và Chính phủ.

3. Từ một nước nông nghiệp lạc hậu vươn lên vị trí thứ 16 trên thế giới về GDP

Chính sách kinh tế của chính phủ Ireland tập trung vào xuất khẩu và khuyến khích đầu tư nước ngoài đã đem lại sự tăng trưởng vượt bậc cho Ireland trong suốt thập kỷ 90.

Ireland xuất khẩu chủ yếu là các mặt hàng chế biến thực phẩm, đồ uống, quần áo, đồ thủ công, hoá chất, dược, máy điện tử, thiết bị thông tin. Ireland gia nhập Liên minh châu Âu năm 2002. 

Từ khi Ireland gia nhập Cộng đồng Kinh tế châu Âu, Ireland phê chuẩn việc sử dụng đồng euro từ tháng 1/1999, kinh tế đạt được tốc độ phát triển đáng kể. Nông nghiệp chỉ sử dụng 13% lực lượng lao động, chăn nuôi cung cấp 90% nguồn thu nhập từ nông nghiệp. Công nghiệp phát triển và đa dạng.

Nguồn nhân công rẻ và ưu đãi thuế quan chính là yếu tố giúp Ireland thu hút khoảng 1.000 công ty nước ngoài vào đầu tư, chủ yếu là các công ty của Mỹ. Khu chế xuất Shannon và Dublin là hai trung tâm công nghiệp chính ở đất nước này. 

Kinh tế Ireland trong những năm gần đây đã chuyển đổi đáng kể từ nền kinh tế nông nghiệp sang nền kinh tế công nghiệp và dịch vụ tập trung xuất khẩu. Tăng trưởng kinh tế Ireland đạt mức cao bậc nhất thế giới 10% trong giai đoạn 1995-2000 và 7% 2001-2004. 

Ireland là một nền kinh tế nhỏ nhưng hiện đại

Từ một nước nông nghiệp lạc hậu của châu Âu với mức sống theo đầu người của Ireland chỉ bằng 60% mức trung bình của châu Âu, GDP đầu người của Ireland ngày nay đứng thứ 16 trên thế giới. 

Trong năm 2010, Ireland bị ảnh hưởng nặng nề của cuộc khủng hoảng kinh tế-tài chính toàn cầu, chịu khủng hoảng nợ công lớn nhất trong lịch sử, đẩy tỉ lệ thâm hụt ngân sách lên mức cao kỷ lục, tăng trưởng của Ireland giảm dần và năm 2010 ở mức -1,6%. Tháng 11 năm 2010, Ireland đã phải chấp nhận gói cứu trợ gần 100 tỉ euro từ các nước Eurozone. 

4. Ireland theo đuổi chính sách đối ngoại hoà bình và hợp tác hữu nghị

Ireland theo đuổi chính sách đối ngoại hoà bình và hợp tác hữu nghị với các nước theo luật pháp quốc tế, bảo đảm quyền lợi quốc gia trên cơ sở tôn trọng luật pháp, gìn giữ giá trị dân chủ tự do và tôn trọng nhân quyền.

5. Nền giáo dục nổi tiếng và uy tín nhất thế giới

Ngay từ thời Trung cổ, Ireland đã là một trong những quốc gia châu Âu có nền giáo dục tiên tiến. Phát huy truyền thống đó, nước Ireland hiện đại ngày nay luôn chú trọng đầu tư vào giáo dục, coi giáo dục là nhân tố quan trọng của tăng trưởng kinh tế và sự phát triển toàn diện của đất nước. 

Giáo dục và Đào tạo cũng được coi là bộ phận quan trọng trong nền kinh tế tri thức Ai Len, và là đầu tư ưu tiên trong Kế hoạch Phát triển Quốc gia. 

Ai Len là một trong những nước có hệ thống giáo dục tốt nhất thế giới, với khoảng 1 triệu người đi học toàn thời gian. Và ngày nay, quốc gia này trở nên nổi tiếng là đất nước có hệ thống đào tạo học sinh, sinh viên, đặc biệt là du học sinh quốc tế nổi tiếng và uy tín nhất thế giới. 

Danh tiếng này có được là nhờ cam kết mạnh mẽ của chính phủ Ireland đối với lĩnh vực giáo dục và đặt ra mục tiêu trở thành điểm đến nồng ấm, thân thiện và luôn luôn sẵn sàng chào đón các sinh viên người nước ngoài đến đây học tập, đào tạo, nghiên cứu.

Các khoá học đại học tại Ireland thường bắt đầu vào tháng 1 và 9 hằng năm. Học trung học kéo dài 3 năm, chương trình học mang tính chuyên ban phục vụ thi đại học. 

Năm thứ nhất là năm chuyển tiếp nhằm mục đích giúp học sinh bổ sung kiến thức giữa chương trình phổ cập ở cấp PTCS với chương trình chuyên ban ở cấp PTTH, đây cũng là năm giúp học sinh tự phát triển tính cách. Vì vậy ngoài các môn bắt buộc ra học sinh phải học thêm các môn như: nhận thức xã hội, phát triển nhân cách và một số môn hướng nghiệp…

Năm thứ hai và năm thứ ba hoàn toàn dành cho học tập và chuẩn bị để thi tốt nghiệp. Đây vừa là kỳ thi tốt nghiệp vừa là kỳ thi tuyển vào đại học cho các trường đại học ở Ieland

Theo yêu cầu của Bộ Giáo Dục, để vào được các trường Đại học ở Anh hoặc Ailen học sinh phải học ít nhất là 6 môn trong đó có 3 môn chuyên ngành và các môn khác là: ngôn ngữ, khoa học, khoa học ứng dụng, nghiên cứu xã hội và kinh doanh.

Học sinh quốc tế muốn vào học chương trình đại học tại Ireland phải tốt nghiệp lớp 12 tại nước mình và có đủ trình độ tiếng Anh theo yêu cầu của từng trường tại Ireland, học sinh phải đạt TOEFL 550 trở lên hoặc IELTS 6.0 trở lên. 

Chương trình thạc sĩ kéo dài từ 1,5 đến 2 năm sau khi tốt nghiệp đại học. Du học sinh phải có bằng cử nhân đúng chuyên ngành, khả năng tiếng Anh TOEFL 550/IELTS 6.0 trở lên, một số ngành quản trị đòi hỏi du học sinh phải có kinh nghiệm làm việc từ 1 đến 2 năm mới đủ điều kiện theo học.

Chương trình tiến sĩ ở Ireland kéo dài trong vòng 2 năm sau khi du học sinh đã có bằng thạc sĩ.

Đại học Trinity nằm ở Dublin, Ireland, và có phong cách giống với đại học Oxford. Kiến trúc nổi tiếng nhất trong khuôn viên là Thư viện cũ, được xây từ năm 1592 dưới thời nữ hoàng Elizabeth.

Hệ thống giáo dục Ireland được chia thành 3 phần cơ bản: giáo dục tiểu học, trung  học và sau trung học. Tuy nhiên, trong năm gần đây, khái niệm “học tập suốt đời” đã phần nào ảnh hưởng đến sự phân chia truyền thống này và tạo ra sự phong phú trong loại hình và lĩnh vực đào tạo.

Trong vài thập kỷ gần đây, số lượng các trường đại học, cao đẳng ở Ireland đã tăng đáng kể. Ước tính có tới 55% số học sinh trung học theo học lên đại học, cao học – một trong những tỷ lệ cao nhất trên thế giới. 

Hiện nay, Ireland có 7 trường đại học lớn, trong đó phải kể đến đại học Dublin (Trinity College TCD) thành lập năm 1591- trường đại học lâu đời nhất Ireland và Đại học quốc gia Ireland (NUI) – thành lập năm 1908 gồm 4 phân viện và 5 trường cao đẳng chuyên ngành trực thuộc.

Trường Griffith College Dublin nằm ở thành phố Dublin, thủ đô Ireland, là trường tư lớn tại Ireland, với trên 8.000 sinh viên đang theo học.

Những năm gần đây, Nghiên cứu và Phát triển ở Ireland đã mở rộng nhanh chóng, phản ánh việc chính phủ nước này đầu tư ngân sách mạnh vào khu vực này. Các công ty hàng đầu thế giới đã nhận thấy Ireland là địa điểm lý tưởng cho các hoạt động tri thức. Lực lượng lao động trẻ của Ireland đã chứng tỏ năng khiếu đặc biệt về thu thập, giải thích và phổ biến thông tin nghiên cứu một cách hiệu quả.

Nền công nghiệp dạy tiếng Anh ở Ireland được quản lý bởi Ban khoa giáo thông qua hội đồng tư vấn cho những trường dạy ngôn ngữ (Acels). Những trường ngôn ngữ ở Ireland cũng là những thành viên của tổ chức Marketing English in Ireland/Recognised English Language School Association (MIE~Relsa).

Có nhiều kiểu trường dạy tiếng, từ những lớp học do tư nhân tổ chức bạn có thể học tiếng Anh ở nhà giáo viên – đến những khoa ngôn ngữ của các trường đại học. Với rất nhiều các hoạt động, thường xuyên bạn có cơ hội thử cưỡi ngựa hay nhảy những điệu nhảy của Ireland. Hiện tại có hơn 100.000 sinh viên tới Ireland mỗi năm để học tiếng Anh và số đông họ tới từ những nước Tây Âu.

Những công dân của các nước thuộc EEA có thể làm việc ở Ireland mà không bị giới hạn. Những sinh viên của những nước khác thì có thể làm việc 20 giờ/tuần trong suốt giai đoạn học với mức lương tối thiểu 5EUR/giờ.

Đức Thuận