>> Trò chuyện với anh Nguyễn Mạnh Quân – Top 10 gương mặt trẻ tiêu biểu của Thủ đô năm 2020: “Quá trình chinh phục đỉnh vinh quang luôn phủ đầy đá ghềnh”

Ngay từ khi còn nhỏ, Quân đã có sự tò mò về các hiện tượng tự nhiên trong vũ trụ. “Tại sao lại có sự xuất hiện của các chòm sao?”, “Sao băng vụt qua bầu trời đến từ nơi nào?”,… Những câu hỏi ấy luôn xuất hiện trong đầu và thôi thúc Quân tìm hiểu.

Cậu bắt đầu tìm đến những cuốn sách về khoa học, vũ trụ và các thuyết Vật lý hiện đại để tự “giải mã” những câu hỏi của mình. Ban đầu là tò mò tìm hiểu, dần dần, Quân bắt đầu cảm thấy bị mê hoặc bởi các hiện tượng tự nhiên trong vũ trụ.

Vì thế, vào thời điểm thi lớp 10, mặc dù trở thành thủ khoa đầu vào khối chuyên Toán của Trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam và thủ khoa chuyên Hoá của Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên, nhưng Quân vẫn quyết định theo đuổi lớp chuyên Lý của Trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam để có cơ hội được nghiên cứu sâu hơn về lĩnh vực Vật lý và Vật lý thiên văn.

Tại đây, thầy Lê Mạnh Cường, giáo viên chủ nhiệm và là thầy giáo dạy môn Vật lý chuyên đã nhìn thấy ở Quân sự tò mò và niềm yêu thích đặc biệt với các chòm sao trên bầu trời. Mặc dù Thiên văn học và Vật lý thiên văn không phải là môn học nằm trong chương trình giáo dục phổ thông, thầy đã quyết định hỗ trợ Quân tìm hiểu. Sau này, cũng chính thầy Cường là người đưa Quân đến với đội tuyển Olympic Thiên văn và Vật lý thiên văn quốc tế.

“Em thích nhất là những đêm được đi ngắm sao cùng các bạn. Nếu may mắn vào một đêm trời trong, không bị ô nhiễm và không mây thì bầu trời sẽ có rất nhiều sao. Em sẽ cùng các bạn thay nhau sử dụng kính thiên văn để tìm kiếm các vật thể trên bầu trời. Những buổi tối như thế càng thôi thúc em phải tìm hiểu về những điều chưa thể lý giải”.

Năm 2019, Quân được lựa chọn tham gia kỳ thi Olympic Thiên văn và Vật lý thiên văn quốc tế và giành được tấm huy chương Vàng với số điểm tuyệt đối.

Trở về, cậu học trò trường Ams bắt đầu nghĩ tới một môi trường có điều kiện để học tập và nghiên cứu hơn. “Những ngôi trường hàng đầu như MIT, Princeton hội tụ đầy đủ các điều kiện để sinh viên có thể tự do sáng tạo, học tập và phát huy khả năng của bản thân, nhất là khi có thêm sự hướng dẫn của các giáo sư hàng đầu trong lĩnh vực”.

Một lý do khác, đây là số ít những trường có chính sách tuyển chọn sinh viên quốc tế dựa trên hồ sơ năng lực, không đánh giá khả năng tài chính của ứng viên. Vì thế, năm lớp 11, Quân bắt đầu tập trung để hoàn thiện hồ sơ ứng tuyển.

Theo Quân, một bộ hồ sơ mạnh trước hết phải thể hiện ở năng lực học tập. Điều này Quân vượt qua không mấy khó khăn, bởi cậu học trò chuyên Lý của trường Ams có thành tích “cực khủng” khi đạt điểm SAT tuyệt đối với 1600/1600 và 8.0 IELTS. Nguyễn Mạnh Quân cũng có 2 năm liên tiếp giành giải Nhất quốc gia môn Vật Lý (năm lớp 11 và lớp 12).

“Sau lần thi SAT đầu tiên đạt 1510 điểm, em bắt đầu luyện thêm nhiều đề để quen với cấu trúc và biết cách phân bổ thời gian hợp lý. Ngoài ra, em cũng trau dồi thêm kỹ năng đọc, ngữ pháp và từ vựng. Tham gia nhiều cuộc thi, em tự rèn cho mình tâm lý làm bài thật bình tĩnh để tránh những nhầm lẫn xảy ra”, Quân nói.

Bên cạnh đó, theo Quân, hồ sơ của ứng viên còn cần phải thể hiện niềm đam mê đồng nhất đối với hướng đi hay lĩnh vực mà mình lựa chọn. Niềm đam mê này trước hết thể hiện thông qua các hoạt động ngoại khóa liên quan đến dự định mình hướng đến.

“Em vốn là một người yêu thích Vật lý và Vật lý thiên văn, do đó, các hoạt động của em đều tập trung vào niềm đam mê này. Em cũng không chạy theo số lượng các hoạt động hay dự án để tránh sự hời hợt, quá tải công việc”, Quân nói.

Quân từng giữ chức Phó ban chuyên môn nội dung tại Câu lạc bộ Thiên văn của trường Ams, trưởng ban nội dung của một dự án nghiên cứu khoa học được thành lập vào năm ngoái.

Riêng đối với MIT, theo Quân, “việc em được trường chấp nhận có thể do nhà trường chú trọng hơn những trường khác về mặt thành tích học tập trong lĩnh vực khoa học. Em may mắn vì có hồ sơ phù hợp với các tiêu chí mà trường cần tìm kiếm”.

Tham gia nhiều cuộc thi trong nước và quốc tế, từng giành các giải thưởng như Huy chương Vàng cuộc thi Olympic Khoa học trẻ Quốc tế 2018; Huy chương Vàng Olympic Thiên văn và Vật lý thiên văn quốc tế 2019; Huy chương Vàng Olympic Vật lý Châu Âu 2020;… nhưng Quân nói, mình từng gặp khó khăn trong việc sắp xếp thời gian.

“Trước mỗi kỳ thi, em đều phải chuẩn bị khá nhiều kiến thức. Có giai đoạn, em có ít thời gian tham gia vào các hoạt động ngoại khóa hay kết nối bạn bè. Điều đó làm em vô cùng tiếc nuối”.

Sự tiếc nuối này cũng được Quân đưa vào bài luận. Trong đó, cậu nhắc tới việc cố gắng để cân bằng giữa ôn thi và những hoạt động khác trong cuộc sống.

Những tấm huy chương này, Quân nói, không thực sự làm bằng vàng mà làm từ mồ hôi trong quá trình rèn luyện và sự quyết tâm phải chăm chỉ, nghiêm túc.

“Em cho rằng, yếu tố kỹ năng, kiến thức và tâm lý đều vô cùng quan trọng trong mỗi cuộc thi. Về yếu tố tâm lý, em đã rèn cho mình khá vững vàng trong những năm qua. Còn về kiến thức, kỹ năng, qua các cuộc thi sẽ có sự bổ trợ cho nhau. Ví dụ qua việc nghiên cứu về khoa học thiên văn, em sẽ biết thêm kiến thức vật lý và ngược lại”.

Quân nói, một điều may mắn, em có mẹ là giáo viên dạy Hóa. Vì thế, Quân đã sớm được tiếp xúc với những kiến thức khoa học và bị cuốn hút vào những câu đố hay những cuốn sách khoa học dành cho thiếu nhi.

Nhờ những “hạt giống” truyền cảm hứng đầu tiên ấy đã khiến những kiến thức khoa học với Quân trở nên sinh động, lý thú.

Hiện tại, Quân đã là thành viên đội tuyển dự thi Olympic Vật lý Châu Á 2021. Cậu cũng kỳ vọng bản thân sẽ có cơ hội tham gia kỳ thi Olympic Vật lý quốc tế vào năm nay.

“Sắp tới, em sẽ phải dành phần lớn thời gian cho việc học. Nhưng em sẽ cố gắng rèn thêm một số kỹ năng khác, đọc thêm các kiến thức về Triết học, Văn học,… để sẵn sàng cho việc đi du học”.

Chàng trai sinh năm 2003 dự định sẽ theo đuổi ngành Vật lý tại MIT với ước mơ trở thành nhà vật lý lý thuyết nghiên cứu những quy luật cơ bản của vũ trụ.

“Sau khi lên đại học, em dự định sẽ quay lại học Toán, vì môn Toán sẽ bổ trợ rất nhiều cho ngành Vật lý mà em đang theo đuổi”, Quân nói.

Theo Vietnamnet